Jesień to czas skrajności – z jednej strony cieszymy się pięknymi widokami i mamy więcej czasu na błogie lenistwo, ale z drugiej czujemy się przytłoczeni, zmęczeni i często bardzo zestresowani. Niedostatek słońca wyjątkowo źle oddziałuje na organizm i psuje naszą radość życia. Jak poczuć się lepiej i zyskać więcej energii nawet wtedy, kiedy za oknami słota? Pomoże relaksacja, medytacja i joga.
Medytacja – czym jest i o co w niej chodzi?
Medytacja to zespół praktyk, które mają za zadanie wyćwiczyć umysł i wprowadzić się w odmienny stan świadomości, który pozytywnie wpłynie na ciało i ducha. Praktyki medytacyjne są ukierunkowane na różne cele – uspokojenie, poprawę zdrowia, wzmocnienie energii życiowej, ograniczenie poziomu stresu czy lepszą koncentrację. Mianem medytacji określamy rozbudowane techniki relaksacyjne, które wprowadzają mózg w tzw. stan alfa będący pomostem między stanem beta (pełnej świadomości) a stanem delta (nieświadomości, np. podczas snu). W stanie alfa jesteśmy na pograniczu – już nie w pełni świadomi, ale jeszcze nie we śnie. Ten pośredni stan ma zbawienny wpływ na ludzki mózg, a tym samym na całe ciało.
Medytacja to stan głębokiego skupienia praktykowany najczęściej w pozycji siedzącej, ale osoby doświadczone są w stanie medytować nawet w ruchu i podczas wykonywania codziennych czynności. Medytacja to nieszkodliwa technika wyjątkowego skupienia i ukierunkowania na jednym punkcie lub myśli. Samo określenie medytacja wywodzi się z języka łacińskiego od słowa „meditatio” oznaczającego zagłębienie się w myślach i rozważania. Mimo iż medytacja wywodzi się religii Wschodu, wcale nie musi być łączona z praktykami religijnymi – to po prostu technika głębokiego relaksu odpowiednia dla osób w każdym wieku i bez względu na stan zdrowia. Medytacja nie wymaga skomplikowanych ćwiczeń ani sprawności, a jedynie wolnego czasu, koncentracji i oczywiście chęci. To doskonała odpowiedź na pytanie, jak poczuć się lepiej.
Medytacja na dobry dzień – kto powinien spróbować?
Jeśli zastanawiasz się, jak się wyciszyć po męczącym dniu, jak odzyskać wewnętrzny spokój i równowagę, to medytacja z pewnością jest dla Ciebie. Praktykowanie medytacji jest polecane osobom, które:
- żyją w chronicznym stresie;
- źle śpią lub cierpią na bezsenność;
- dużo pracują lub intensywnie trenują;
- dużo się uczą i chcą lepiej przyswajać wiedzę;
- cierpią na problemy zdrowotne;
- mają problemy z panowaniem nad negatywnymi emocjami;
- chcą lepiej kontrolować swoje ciało i umysł;
- dążą do osiągnięcia lepszych wyników w pracy czy swoich pasjach;
- zmagają się z poczuciem strachu lub depresją;
- i dla… każdego, kto chce poprawić ogólną jakość swojego życia.
Jak medytacja wpływa na organizm?
Medytacja silnie oddziałuje na ludzki organizm – reguluje jego działanie i wzmacnia. Wśród największych zalet medytacji należy wymienić:
- obniżenie poziomu stresu;
- łatwiejsze panowanie nad emocjami i negatywnymi odczuciami;
- wzrost poziomu samoświadomości (zarówno w kontekście fizyczności, jak i psychiki);
- głębokie rozluźnienie i wyciszenie;
- poprawę pamięci i zdolności koncentracji;
- zwiększenie poziomu energii;
- oczyszczenie umysłu ze złych lub zbędnych myśli;
- poprawę ogólnego samopoczucia.
Celem medytacji jest osiągnięcie stanu głębokiego relaksu, całkowitego odprężenia, spokoju, szczęścia i spełnienia, ale odczucia te pojawiają się dopiero w miarę nabywania doświadczenia. Pierwsze odczucia związane z medytacją mogą być różne, ale praktykujący w każdym przypadku czuje się po medytacji lepiej niż przed i to zachęca do dalszego działania.
Badania Sary Lazar, neurologa z Massachusetts General Hospital i Harvard Medical School potwierdziły, że regularne medytowanie zmienia mózg. U osób medytujących zwiększa się grubość kory w hipokampie odpowiadającym za pamięć, empatię i samoświadomość. Eksperyment przeprowadzony przez Sarę Lazar udowodnił też, że medytacja zwiększa grubość istoty szarej w korze czołowej, co skutkuje poprawą nastroju i zmniejszeniem poziomu stresu.
Biorąc pod uwagę, że wraz z wiekiem kora mózgowa kurczy się, a mózg funkcjonuje coraz gorzej, medytacja może być sposobem na utrzymanie sprawności umysłowej. Według Sary Lazar z Harvard Medical School medytujący 50-latek może mieć tyle samo istoty szarej w korze mózgowej co 25-latek i nie ustępować mu sprawnością umysłu.
Medytacja a relaksacja – na czym polegają różnice?
Medytacja jest często utożsamiana z relaksacją i o ile każda medytacja to relaksacja, o tyle nie każda relaksacja jest medytacją. Relaksacja to stan rozluźnienia, podczas którego pozostajemy w pełni świadomi, a mózg jest w stanie beta. W czasie medytacji fale mózgowe mogą się zmienić na alfa – co jest całkowicie bezpieczne, gdyż ten stan występuje np. w momencie zasypiania i tuż przed przebudzeniem, więc mamy z nim do czynienia każdego dnia i jest dla nas całkowicie normalny.
W stanie relaksacji możemy wykonywać ćwiczenia oddechowe na stres połączone np. z treningiem rozluźniającym Jacobsona. Relaksować możemy się podczas czytania książki, oglądania ulubionego filmu lub ćwiczeń fizycznych, a medytacja (przynajmniej na początku) jest możliwa w bezruchu, pełnym skupieniu i koncentracji na określonym punkcie, obrazie, słowie lub frazie. Relaksacja to swego rodzaju preludium medytacji i pierwszy level łatwy do osiągnięcia dla każdego, a medytacja to głęboki stan uzyskiwany poprzez systematyczną praktykę, a jednocześnie zdecydowanie korzystniejszy dla organizmu.
Joga na dobry dzień
Z pojęciami relaksacji i medytacji nieodłącznie wiąże się praktykowanie jogi. W stanie relaksacji jogę może uprawiać każdy z nas. W stanie medytacji wyłącznie bardzo doświadczone osoby mające już ogromną kontrolę nad swoim ciałem i umysłem. Joga to rodzaj ćwiczeń fizycznych wywodzący się z Indii i bazujący na asanach, czyli wygodnych pozycjach zapewniających poczucie równowagi. Joga łączy ćwiczenia ciała z ćwiczeniami oddechowymi na stres. Praktyka jogi obejmuje zarówno proste ćwiczenia, jak i skomplikowane figury wymagające ogromnego zaangażowania mięśni i wyćwiczenia równowagi, ale ten sport pozwala wybrać dla siebie to, co optymalne i rozwijać się we własnym tempie.
Relaksacja i medytacja dla początkujących
Praktykę pełnej relaksacji warto rozpocząć od znalezienia sobie spokojnego cichego miejsca, gdzie nikt nie będzie nam przeszkadzał i próby pełnego skupienia się na jednej czynności. Mogą być to ćwiczenia jogi, prace manualne czy nawet sprzątanie – chodzi głównie o to, by skoncentrować myśli, być tu i teraz oraz kontrolować swoje emocje i wrażenia odczuwane przez ciało.
Medytację można praktykować na dwa sposoby – metodą uniwersalną (skierowaną do wewnątrz) lub bardziej zaawansowaną (skierowaną do zewnątrz). Początkujący powinni wybrać pierwszy sposób, gdyż jest dużo łatwiejszy. Najlepiej usiąść po turecku lub położyć się na plecach, a następnie wybrać słowo lub frazę, która ma dla nas duże znaczenie, zamknąć oczy, rozluźnić mięśnie, wolno oddychać i w skupieniu powtarzać wybraną frazę lub słowo. Po zakończeniu sesji medytacji pozostajemy w tej samej pozycji jeszcze przez minutę i pozwalamy naszym myślom wrócić.
W początkowej fazie praktykowania jogi niezwykle ważny jest oddech – prawidłowe oddychanie pozwala unormować ciśnienie krwi i wejść w stan głębszego rozluźnienia. Bardzo dobre efekty przynosi oddychanie przeponowe, które można opisać w skrócie jako nabieranie powietrza na początku „w dolne partie brzucha” i obniżanie przepony, a następnie wypełnianie powietrzem górnych partii klatki piersiowej. Oddech powinien zaczynać się w miednicy i przenosić stopniowo w górę, a towarzyszyć musi mu obniżenie przepony podczas wdechu i podnoszenie jej na wydechu.
Techniki relaksacji i medytacji bardzo dobrze jest połączyć z praktykowaniem jogi, o której pisaliśmy więcej w artykule, którzy przeczytasz tutaj. Jeśli szukasz konkretnych wskazówek dotyczących technik medytacji i jogi, zachęcamy do odwiedzenia kanału Małgorzaty Mostowskiej na YT. Autorka kanału w prosty i zrozumiały sposób pokazuje zróżnicowane pozycje jogi i udostępnia nagrania medytacyjne. Koniecznie sięgnij po serię Joga dla Początkujących i naszego ulubionego Poranna Joga na Dobry Dzień ♥ Joga z Gosią na Malediwach
Jak poczuć się lepiej? Podsumowanie
Z relaksem zawsze będzie Ci do twarzy. Spróbuj, a nie pożałujesz. W zrelaksowanym ciele spokojny duch, a jesień to najlepszy czas, żeby zacząć. Jesień to pora, kiedy planeta zaczyna się oczyszczać, popracuj również nad sobą w tym duchu. Bądź dla siebie dobra/dobry, szczególnie teraz. Pozwalaj sobie na drobne przyjemności – poranną kawę na balkonie, relaksującą kąpiel (koniecznie z olejkami eterycznymi, świecami i ulubioną muzyką), spacer, grę planszową, puzzle, kolorowanie (tak, na rynku są dostępne również odstresowujące kolorowanki dla dorosłych), zabawę z psem czy chwilę z książką. Nie wstawaj gwałtownie po przebudzeniu, przeciągnij się, pomyśl o ty, co Ci się śniło, wizualizuj sobie nowy dzień, pomyśl o tym, co miłego może Cię dziś spotkać. Spędzaj czas na łonie natury, ona naprawdę działa kojąco. Ponadto nie pędź, zwolnij! A jeśli poczujesz, że mimo wszystko wymykasz się sobie spod kontroli i przez dłuży czas czujesz się przygnębiona, nie zwlekaj i skonsultuj to z psychologiem.
Przeczytaj podobne artykuły:
1. 10-tygodniowy plan treningowy – jak zacząć biegać?
2. TOP 10 gier sportowych na jesień, które polubisz Ty (i Twoje dziecko)
3. Jak przygotować się do treningu w chłodniejsze dni?
0 komentarzy